Korg. Metin Gürak - 4'üncü Kolordu Komutanı

I. 15 TEMMUZ ÖNCESİ FAALİYETLERİ

Merasim Sokak Saldırısı ve Fişlemeler

17 Şubat 2016 tarihinde patlayıcı yüklü bir araçla, Ankara’da askerî personeli taşıyan servis araçları hedef alınmıştır. Hava Kuvvetleri Karargâhının hemen yanında, Merasim Sokak’ta 28 askerî ve sivil personel şehit edilmiştir.

Patlamadan çok kısa bir süre sonra dönemin Başbakanı Ahmet Davutoğlu, saldırganın ismini açıklamıştır. Bu olayın ardından merasim sokak kapatılmıştır. Lojman girişine polis otobüsü yerleştirilmiş ve nöbet tutulmaya başlanmıştır. 24 saat nöbet tutan polisler, otobüsün içinde uyumuşlardır. Halbuki İnönü Bulvarı, lojmanın yanından geçmektedir fakat bulvarda polisin hiçbir tedbiri olmamıştır. Polisler sadece lojman girişini tutmuşlardır. Lojmanın girişinde zaten asker nöbet tutuyorken, polis de nöbeti aynı yerde tutmuştur. İşte buradaki polis gücü, 15 Temmuz’a kadar araçların içleri dahil giren çıkanları kontrol etmiştir.

Korgeneraller, emekli orgeneraller, Merkez Orduevi bölgesindeki korumalı konutlarda oturmaktaydılar. Yani 2014-2015 yorumlamalarıyla fişlenen askerlerin %90'ı burada, Devlet Mahallesinde oturuyorlardı. Buradan anlaşılıyor ki, Merasim Sokak patlaması fırsat bilinip askerler kontrol edilmeye başlanmıştır.

İşte Metin Gürak da bu dönemde garnizon komutanı olarak, emniyet müdürlüğü ile toplantılara katılmıştır. Türlü konular üzerinde konuşulduğunu söyleyip askerî personeli oyalamış ve kontrollerin devamını sağlamıştır. 

Umut edilir ki, bu kontrolü sağlamak için patlamanın altında da bahsi geçen devlet görevlilerinin parmakları yoktur.

Gerçek Mühimmatlı KOKTOD Tatbikatları

Ankara 4.Kolordu Komutanlığı Karargâhı darbe davasında sanık eski Kurmay Albay Deniz Ay ifadesinde, Metin Gürak'ın emri ile son 3-4 ay sürekli Kolluk Kuvvetlerini Toplumsal Olaylarda Desteklenmesi tatbikatları yaptıklarını beyan etmiştir;

 “Kolluk Kuvvetlerini Toplumsal Olaylarda Desteklenmesi (KOKTOD) timinde görev aldım. Buna göre tatbikatlar yapılırdı ancak son 3-4 aydır buna aşırı önem verildi. Tatbikatları Metin Gürak denetlemeye başladı, normalde tatbikatlarda gerçek mühimmat almayız. Son tatbikatlarda gerçek mühimmat taşıdık" demektedir. KOKTOD; şehir merkezleri dâhil toplumsal bir olay veya terör olayları olması halinde TSK birliklerinin kolluk kuvvetlerini yani polis ve jandarma kuvvetlerini toplumsal olaylarda desteklemesi anlamına gelmektedir.

15 Temmuz günü “Toplumsal Olaylara Müdahale” için sokağa çıkarıldığını sanan askerlerin, bu kanaate varmalarında işte bu ve benzeri tatbikat ve eğitimlerim çok büyük etkisi olmuştur.

II. 15 TEMMUZ SIRASINDAKİ FAALİYETLERİ

Metin Gürak Durumdan Haberdar

Dönemin Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar’ın MİT'e yapılan ihbarı darbe olarak değerlendirmedik demesine karşın Ankara Garnizon Komutanı Korgeneral Metin Gürak’ı, Zırhlı Birlikler Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı ve Kara Havacılık Komutanlığına göndererek, hiçbir tankın ve zırhlı aracın birlik dışına çıkmasına müsaade edilmemesi yönünde tedbirler almasını emretmesi, bu seviyede darbeden başka bir ihtimali işaret etmez. Dolayısıyla bu durum, Metin Gürak’ın da en azından bu andan (yaklaşık saat 18.00) itibaren durumdan haberdar olduğunu gösterir.

Kendisine Bağlı Olmayan Birliklere Gidiyor

4’üncü Kolordu ve Ankara Garnizon Komutanı Korgeneral Metin Gürak’ın, kendi ana ast birliği olmayan birliklere böyle önemli bir konuda görevlendirilmesi ancak bunun yanında kendisine bağlı olan birliklere gönderilmemesi de dikkat çekicidir. Eğer verilecekse, Zırhlı Birliklere emrin sıralı komutanları vasıtasıyla verilmesi gerekirdi. Yani dönemin EDOK Komutanı Kamil Başoğlu ve Muharebe Destek Komutanına verilmesi gerekirdi. Yine aynı şekilde; eğer verilecekse, Kara Havacılık Komutanlığına emrin sıralı komutanları vasıtasıyla verilmesi gerekirdi. Bu sıralı komutanlar arasında ise Metin Gürak yoktur.

Kendisine Bağlı Olan Birlikler İle Görüşmüyor

Metin Gürak, kendine bağlı 28’inci Mekanize Tugayı, 4’üncü Kolordu Karargâhına (Mamak) ihbardan sonra hiç gitmemiştir. Sözde darbeye fiilen iştirak ettiği iddia edilen 58’inci Topçu Tugayı ve 28’inci Mekanize Tugay Komutanı ile o gece görüşmemiştir. 58’inci Topçu Tugayı Komutanı dâhil, 1 ve 2’nci Komando Tugay Komutanları da dâhil kendine bağlı komutanları aramamıştır. 58’inci Topçu Tugayı ve 28’inci Mekanize Tugay Komutanlarına verilecek çok basit bir emir ile bu iki birliğin 15 Temmuz gecesi birlik dışına çıkması engellenebilirken bu neden yapılmak istenmemiştir?

Saat 19.00, Zırhlı Birlikler

15 Temmuz günü saat 19.00, 4’üncü Kolordu ve Ankara Garnizon Komutanı Korgeneral Metin Gürak, Zırhlı Birlikler Okul ve Eğitim Tümen Komutanlığını denetlemeye başladığı saattir. Albay Erdal Yetim ifadesinde saat 19.00'da tankların kontrol altına alınması maksadıyla birtakım emirler verildiğini söylemiştir;

"Akşam saat 19.00 sıralarında 4. Kolordu Komutanı Korgeneral Metin Gürak kışlamıza geldi. Kendisini tümen komutanımız Tümgeneral Erdoğan Akyol karşıladı. Korgeneral Metin Gürak bana tümende kaç adet tank olduğunu sordu. 10-15 dakika sonra Korgeneral Metin Gürak tümenden ayrıldı.”

Garnizon Komutanı tarafından böyle bir şeyin yaptırılması rutin dışı ve olağanüstü bir durumun olduğu yönündeki en önemli emarelerdir. Yani bu tedbirleri bir darbe olasılığı değil de ne için aldırmış olabilir?

Darbeyi Önlemeye Değil Başlatmaya Matuf Tedbirler

Hulusi Akar Zırhlı Birlikler ile ilgili emri, Zırhlı Birliklerin bağlı olduğu dönemin EDOK Komutanı Kamil Başoğlu'na vermeyip Metin Gürak'a veriyorsa, bu emri Metin Gürak’a Garnizon Komutanı olduğu için ve KOKTOD kapsamında veriyordur. Dolayısıyla buradan “Zırhlı birliklerden bir tank çıkmayacak” değil, “Zırhlı Birlikler hazır olsun” anlamı çıkar.  Aksi durumda Metin Gürak'a bir şey söylenmemesi gerekirdi.

Her komutan öncelikle kendi birliğinin emniyeti almaya çalışır. Yani Metin Gürak Zırhlı Birliklere gitmek zorundaysa bile kendi birliklerine, “şu önlemleri alın” demesi gerekirken hiç kendi birlikleriyle ilgilenmemiştir.

Metin Gürak Zırhlı Birliklerden ayrıldıktan sonra, Kara Havacılık Komutanlığında denetleme yapan Salih Zeki Çolak ve ekibine katılmıştır. Buradan ayrıldıktan sonra da yine kendi karargâhı olan Mamak'a gitmeyip Genelkurmay Başkanlığına girmeye çalışmıştır.

Darbe ihbarına rağmen Zırhlı Birlikler ve Kara Havacılığa nasıl bu kadar rahat gidebilmiştir? Öncesinde darbe ihbarı ve üstüne patlama sesleri duyduğu halde Genelkurmay Başkanlığına nasıl bu kadar rahat gidebilmiştir? Bütün bu faaliyetlerinde nasıl bu kadar kendisini güvende hissedebildiği bir merak konusudur.

Sözde Atama Listesi’nde TSK Sağlık Komutanı

Metin Gürak'ın ismi darbe davalarında yargılanan bazı generaller gibi sözde atama listesinde kayıtlıdır ve TSK Sağlık Komutanı olarak atama listesinde adı vardır. Metin Gürak, o gece Genelkurmay Başkanlığına girmek için ısrar etmiştir. TSK Sağlık Komutanlığı, Genelkurmay Başkanlığı Kışlası içindedir. Bu bile yargılanması için yeterlidir. Ancak 15 Temmuz Kahramanı gibi muamele görmüştür. Semih Terzi gibi, 15 Temmuz gecesi tedavi gördüğü hastanelerde infaz edilmeye çalışılan askerler de göz önünde bulundurulduğunda TSK Sağlık Komutanlığı görevinin o an için ne kadar kritik olduğu anlaşılabilmektedir.

Sadece sözde atama listesinde ismi bulunduğu ve karşısında devam yazdığı için tutukluluğu devam eden, yargılanan çok sayıda generalin bulunduğu bir ortamda yine yurtta sulh konseyi tarafından hazırlandığı iddia edilen atama listesinde göreve devam ettirilen Metin Gürak, kendi birliklerinin çıkışından hiç sorumlu tutulmamıştır.

III. 15 TEMMUZ SONRASINDA FAALİYETLERİ

Devletin zirvesindeki şahısların daha önce kullanmadıkları bazı kavramları sanki önceden ağız birliği yapmışçasına ve özenle 15 Temmuz ve devamındaki günlerde kullandıkları dikkat çekmektedir. Bu kelimelerden biri “kalkışma”dır.

Metin Gürak, 18 Temmuz'daki ifadesinde bu olayın vahametini anladım diyor. Sonra resmî söyleme uymadığını görüp düzeltiyor. Bunun üzerine “ben de bir kalkışma girişiminin olabileceğini anladım” diyerek “kalkışma” kelimesini özenle ve özellikle kullanmıştır.

Daha sonraki süreçte devam eden yargılamalarda da mahkemeye gelip ifade vermekten kaçınmıştır.

Kaynaklar

- Zırhlı Birlikler Okulu ve Eğitim Tümeni, Eğitim Destek Tatbikat Tabur Komutanı, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının Soruşturma No: 2016/176527, Esas No: 2017/13327, İddianame No: 2017/2345 sayılı [Zırhlı Birlikler] iddianamesi § 617